Nieuws

Terwijl er naarstig wordt gezocht naar een coalitie, brengt het Planbureau voor de Leefomgeving een rapport uit waarin het toekomstige kabinet wordt opgeroepen om toekomstbestendige keuzes te maken. Energietransitie, huizenbouw, natuurontwikkeling en infrastructuur doen namelijk een steeds groter beroep op de openbare ruimte. Terwijl in het verleden enkel economische belangen prevaleerden, gaan het PBL tegenwoordig uit van een begrip van brede welvaart dat ook sociale en ecologische belangen meeweegt, waardoor de keuzes verschuiven. We onderschrijven dit brede begrip van welvaart, maar willen toevoegen dat het in dit geheel van belang is om aan aantrekkelijke vergezichten te bieden.

Ongevraagd advies: grote opgaves vergen natuurinclusieve keuzes

Nieuws

Terwijl er naarstig wordt gezocht naar een coalitie, brengt het Planbureau voor de Leefomgeving een rapport uit waarin het toekomstige kabinet wordt opgeroepen om toekomstbestendige keuzes te maken. Energietransitie, huizenbouw, natuurontwikkeling en infrastructuur doen namelijk een steeds groter beroep op de openbare ruimte. Terwijl in het verleden enkel economische belangen prevaleerden, gaan het PBL tegenwoordig uit van een begrip van brede welvaart dat ook sociale en ecologische belangen meeweegt, waardoor de keuzes verschuiven. We onderschrijven dit brede begrip van welvaart, maar willen toevoegen dat het in dit geheel van belang is om aan aantrekkelijke vergezichten te bieden.

Het PBL stelt in hun recent rapport ‘Grote Opgaves in een Beperkte Ruimte’ (2021) dat het van belang is dat het Rijk naast de sturing op proces meer inhoudelijke verantwoordelijkheid neemt. Dit kan op twee manieren, concludeert het PBL: (1) door als Rijksoverheid sterker te sturen op urgente sectorale thema’s, denk aan het woningtekort en de stikstofproblematiek, en decentrale overheden in staat te stellen om ruimtelijke afwegingen te maken op de regionale schaal, of (2) in de vorm van een nationaal integraal omgevingsbeleid, waarin het Rijk ook zelf belangrijke ruimtelijke afwegingen maakt.

Hoewel we als oprichters van NL Greenlabel het hier van harte mee eens zijn, willen we hier wel bij stellen dat het voor het draagvlak essentieel is om daar aantrekkelijke vergezichten bij te plaatsen. Wij doen alvast een schot voor de boeg.

Lokale economie

De economie gaat terug naar de basis. We voorzien korte lokale kringlopen, voortdurende innovatie, grote verscheidenheid aan oplossingen en hernieuwbare grondstoffen van eigen bodem. Circulaire producten en materialen hebben een duidelijke identiteit en verhaal waardoor nieuwe verbindingen ontstaan tussen oud en nieuw, stad en platteland, natuur en techniek. Het vraagt om een grote mate van creativiteit om al deze functies in het kleine Nederland onder te brengen. Nederland als sustainable urban delta, we riepen het al langer, maar in 2120 staan we als zodanig internationaal op de kaart.

Synergie

Natuur en stad zijn geen tegengestelden. Sterker nog; de één levert – gratis en voor niks – zijn ecosysteemdiensten aan de ander. In onze visie lopen ze in het dichtbevolkte Nederland in elkaar over waardoor de natuur de stad binnen komt om haar diensten, zoals schaduw, bestuiving en luchtzuivering, te leveren. De mens is te gast in het landschap.

Oriënteren op waarde en kwaliteit

Deze zaken staan niet op zichzelf. Ze maken onderdeel uit van een samenhangend geheel waarin waardes zoals gezondheid, sociale cohesie en biodiversiteit voorop staan. Pas als de waardes een integraal onderdeel vormen van de gehele planvorming, van ontwerp tot aan realisatie, kan de stad van de toekomst daadwerkelijk groen, levendig, inclusief en vooral ook kwalitatief worden. Dit betekent ook dat iedereen moet zijn aangehaakt, van architect tot hovenier. Net als in een ecosysteem is elk schakel essentieel om te komen tot een balans tussen mens én natuur.

Twee vooruitzichten

Zolang de natuur ondergeschikt blijft aan onze welvaart, zal er niets veranderen. Dan laten we onze kinderen achter in een wereld met een uitgeput landschap dat in 2120 niet is voorbereid op een stijgende zeespiegel, extreme hittegolven, plagen, stormen, overstromingen en andere ellende. De natuur wint uiteindelijk, goedschiks of kwaadschiks.

Integreren we het welzijn van de natuur en onze behoeftes, dan duiken allemaal prachtige kruisbestuivingen op die ons niet alleen beter voorbereiden op een grimmiger klimaat, maar daarnaast het welbevinden, de volksgezondheid, innovatiekracht en biodiversiteit stimuleren. Terwijl met de aankondiging van elk windpark duidelijker wordt dat het kleine Nederland een groot Nimbyland is, leert onze ervaring dat mensen over het algemeen heel enthousiast worden van natuurontwikkeling en groen in de leefomgeving. Gebruik dat enthousiasme en schets vergezichten waar men blij van wordt. Dan worden de vele transities waar we voor staan een stuk makkelijker.

Conclusie

Nu maar hopen dat het Rijk de regie neemt en duidelijke kaders gaat stellen ten aanzien van toekomstbestendige keuzes zoals het PBL schetst, maar ook zonder inmenging van het Rijk en sturing van bovenaf is het mogelijk om te komen tot intrinsiek duurzame gebiedsontwikkeling waarbij aantoonbaar waarde wordt gecreëerd op diverse vlakken tegelijk. Elke tuin, woonwijk of bijvoorbeeld industrieterrein kan de wereld weer gezonder en groener maken. Dit hebben we met NL Greenlabel al bewezen en hiermee gaan we samen met onze 165 partners mee door zolang het nodig is. 

Nico Wissing & Lodewijk Hoekstra